TİROİD KANSERİNİN 5 BELİRTİSİNİ ÖNSEMSEYİN
TİROİD KANSERİNİN 5 BELİRTİSİNİ ÖNSEMSEYİN
Soluk borusunun her iki tarafına doğru uzanan ve kelebek şekline benzetilen tiroid, hormon
salgılama ve vücudun metabolizmasının düzenlenmesi gibi işlevleri olan, hayati önem
taşıyan bir organdır. Dolaşım, sindirim, üreme ve sinir sistemlerinin düzenli çalışmasında
etkilidir. Bu sistemler tiroidin salgıladığı hormonlardan etkilenir ve tiroid bezi düzgün
çalışmadığı zaman metabolik sorunlar ortaya çıkabilir. Tiroid nodülleri yaygın olarak görülür,
genellikle kanser değildir ancak yaş, cinsiyet ve radyasyona maruz kalmak tiroid kanseri
riskini etkileyebilir. Memorial Sağlık Grubu Medstar Antalya Hastanesi Genel Cerrahi
Bölümü’nden Op. Dr. Barış Özcan, tiroid kanseri hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
Boğazda şişlik ve yutma güçlüğü varsa…
Tiroid nodülleri tiroid hücrelerinin anormal bir şekilde büyümesi veya çoğalması ile
oluşmaktadır. Tiroid nodülleri tek veya birden çok olabilir, nodüllerin içleri katı ya da sıvı
olabilir. Çoğu zaman iyi huylu olan bu tiroid nodüllerinin oluşmasına guatr hastalığı
denilmektedir. Tiroid nodüllerinin içerisinde nadiren de olsa kanser hücresi görülebilmektedir.
Tiroid kanseri olarak tanımlanan bu hastalık ilerlediği durumlarda dışarıdan şişlik ve yumru
şeklinde görülebilir, yemek borusuna baskı yapabilir. Belirtiler arasında genellikle buna bağlı
olarak şişlik, yutma güçlüğü, nefes darlığı ve ses kısıklığı yer alır.
Tiroid kanseri büyüdükçe şunlara neden olabilir;
- Boyunda deriden hissedilebilen bir yumru (nodül)
- Ses kısıklığının artması da dahil olmak üzere seste değişiklikler
- Yutma güçlüğü
- Boyunda şişmiş lenf düğümleri
- Boyun ve boğazda ağrı
Kadınlarda daha sık görülüyor
Tiroid kanseri kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülmektedir. Sebebi tam olarak
bulunamamış olsa da, östrojen hormonunun etkilediği düşünülmektedir. Ailesel faktörler, baş
boyun çevresine alınan radyoterapi tedavilerin etkili olduğu düşünülmektedir. Tiroid
kanserinde kan tahlilleri ve boyun yani tiroid ultrasonuna bakılır. Troid nodüllerinde şüpheli
bir durum varsa ince iğne aspirasyon biyopsisi ile kanser hücresi varlığı kontrol edilir. Eğer
şüpheli kanser hücresi varsa ameliyat sırasında alınan parçanın biyopsisi yapılarak tanı tam
konur. Tiroid biyopsisi tüm dünyada tanı koymak için kullanılan en güvenilir yöntemdir.
Biyopsisi yapılan hastalara detaylı boyun taraması ile haritalama yapılmakta, şüpheli lenf
bezi ve metastaz olup olmadığı kontrol edilmektedir.
Cerrahide ses tellerini korumak büyük önem taşıyor
Tiroid kanserinin tedavi yöntemlerinde ilk sırada cerrahi yer almaktadır. Burada tiroid bezinin
tamamının ya da etkilenen kısmının çıkarılması hedeflenmektedir. Boyundaki lenf bezlerinde
tutulum varsa bunların temizlenmesi gerekir. Tiroid kanseri ameliyatları boyun bölgesinden
yaklaşık üç santimlik bir kesi ile gerçekleştirilir. Bu kesi ile tiroid bezinin bir kısmı veya
tamamı alınır. Burada lenf bezleri ile ilgili bir tutulum varsa lenf bezi temizliği de yapılır. Bu
ameliyatlarda ses tellerinin korunması çok önemlidir. Bu yüzden ses sinirlerini korumak için
özel sinir koruyucu monitörler kullanılır. Bu sayede ameliyatta olası bir cerrahi komplikasyon
yaşanmadan ses telleri ve sinirleri korunmuş olur.
Ameliyattan sonra ek tedaviye ihtiyaç duyulabilir
Biyopside alınan parçaların incelenmesi sonucunda tedavi planlanır. Ameliyat sonrasında,
bazı tiroid kanseri türlerinde radyoaktif iyot tedavisi (atom tedavisi) adı verilen ek bir tedaviye
gerek duyulabilir. Bu tedaviye gereksinim kararı, patoloji sonucu ve hastalığın tekrarlama
riskine göre takip eden hekim tarafından verilir. Genellikle, tedaviden belli bir süre önce tiroid
ilacını kesip özel bir diyet yapmak gerekmektedir. Tedavi, etrafa radyasyon yayma olasılığı
nedeni ile radyasyonu geçirmeyen bir ortamda verilir ve tedaviden sonra çevresindekilerin
etkilenmesini önlemek amacıyla bir süre radyasyon tedbirleri alması gerekir. Tiroid
ameliyatından sonra ömür boyu, hem vücudun tiroid hormonu ihtiyacını karşılamak hem de
hastalığın tekrar etmesini önlemek amacıyla ağızdan tiroid hormonu tedavisi verilmektedir.