Üsküdar Vapuru Faciası’nın 64. yıl dönümü
“ÜSKÜDAR VAPURU FACİASI CUMHURİYET TARİHİNİN
EN ÖLÜMCÜL 2.SİVİL DENİZ KAZASIDIR”
AK Parti Kocaeli Milletvekili, TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Üyesi İlyas Şeker, 1 Mart 1958 cumartesi günü Kocaeli’de yaşanan Üsküdar Vapuru Faciası’nın 64. yıl dönümü nedeniyle Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda söz aldı.
VAPURA KAÇAK KAT İLAVE EDİLMİŞ
AK Parti Kocaeli Milletvekili İlyas Şeker, Gazi Meclis Genel Kurulu’nda yapmış olduğu konuşmasında; “Değerli Milletvekilleri,1950’li yıllarda Karamürsel ve Gölcük ilçelerimizde lise eğitiminin olmaması, kara ulaşım vasıtalarının kısıtlı olması, vapur yolculuğunun ekonomik olması nedeniyle Gölcük ve Karamürsel’den İzmit’e, İzmit’ten Gölcük ve Karamürsel’e gidiş gelişlerde vapur yolculuğu tercih ediliyordu.
Tam 64 yıl önce; 1 Mart 1958 Cumartesi günü Kocaeli’de Üsküdar Vapuru Faciası yaşandı. Üsküdar adı verilen bu vapur, 1927 yılında Almanya’da inşa edilmiş, daha sonra yapılan tadilatla üst güvertesi daha fazla yolcu taşıması için ahşap doğramalarla kapatılmış! Yani, vapura “kaçak kat” ilave edilmiş! Yapılan bu değişiklik, vapurun rüzgâra karşı direncini de azaltmış. “
KUMANDASIZ KALAN VAPUR
“1 Mart 1958 Cumartesi günü, İzmit iskelesinden çoğunluğu İzmit, Gölcük, Karamürsel ilçelerimizin ortaokul ve lise öğrencilerinden oluşan, bazı kaynaklara göre 400, bazı kaynaklar göre de 500-600 yolcuyla hareket eden Üsküdar Vapuru’nda İzmit Lisesi’nden 34, İzmit Sanat Okulu’ndan 50 civarında öğrenci de bulunuyordu.
Vapur, Derince açıklarına gelindiğinde şiddetli fırtınaya yakalanır, çoğu kısmı ahşap olan vapurun kaptan köşkü fırtınadan uçar. Kumandasız kalan vapur yan yatar, bazı kayıtlarda vapurun ikiye bölündüğü de ifade ediliyor.
Gölcük’teki Donanma Komutanlığı’na ait Deniz Üssü’nden yardıma gelen denizaltı ve savaş gemileri denize dökülen yolcuların ancak küçük bir bölümünü kurtarabilir. “
KAYIPLAR HAKKINDA NET BİLGİ YOK
“Kayıplar hakkında net bir bilgi yoktur. Bazı kaynaklara göre 200-300, bazılarına göre 400-500 yolcunun öldüğü söylenirken, resmi rakamlara göre 392 kişinin yaşamını yitirdiği ifade ediliyor. Yolcularından yalnızca 40 kişi kurtulabilmiş, diğerleri dalgaların arasında kaybolmuş. O faciada kurtarılan 40 kişiden sadece Ayla Suluöz hanımefendi hayatta. Gölcük ilçemizde yaşıyor. 16 yaşındaymış, İzmit lisesinde okuyormuş. Can yelekleriyle birlikte üç saate yakın denizde kurtulmayı beklemişler.Donanmadan gelen yardımla kurtarılmışlar.Ayla Suluöz hanımefendiye sağlıklı hayırlı uzun ömürler diliyorum.”
MUHTEMEL BİR FACİANIN ŞAHİDİYİZ DİYE BAŞLIK ATILMIŞ
“Aslında kaza geliyorum diyormuş. 16 Temmuz 1957 tarihli Bizimşehir Gazetesi’nde, ‘Muhtemel bir facianın şahidiyiz. İstihap hacmi 600 kişi olan, körfezde çalışan vapurlara 1000-2000 kişi dolduruluyor. Maazallah bir facia vukuunda, mesulü yolculara bilet veren mi, Kaptan mı? Yoksa Denizcilik Bankası mı olacak? Biz mesul aramıyor, tedbir bekliyoruz!’ uyarısı iri puntolarla tam sayfa yayınlanıyor.
Aslında bu kadar insanın ölümünün sorumlusu çıkan fırtına değil, fırtınaya dayanıksız yapılmış gemi ve tedbirsizliktir. Tıpkı, depremde ölen insanların sorumlusunun deprem değil, depreme dayanıksız yapılmış binaların olduğu gibi.
1 Mart 1958 İzmit Üsküdar Vapuru Faciası, 16 Eylül 1890’de Japonya sahillerinde batan Ertuğrul Gemisi’nden sonra, Türkiye denizcilik tarihinin ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en ölümcül ve bilançosu en ağır sivil deniz kazasıdır. Cumhuriyet tarihinin en büyük deniz kazalarından biri olan bu korkunç Üsküdar Vapuru faciasında yaşamlarını yitirenlere bir kez daha Allah’tan rahmet diliyor, saygıyla anıyorum.
1 Mart hem Türk denizcilik tarihi hem de Kocaeli acısından hüzünle hatırlayacağımız bir tarihtir. Bu acıları rabbim milletimize bir daha yaşatmasın diyor, Genel Kurulu Saygıyla Selamlıyorum.” ifadelerine yer verdi.
